ਬਾਉਲੀ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ

ਗੋਇੰਦਵਾਲ ਸਾਹਿਬ ਹਰ ਵੇਲੇ ਸੰਗਤ ਬਹੁਤ ਜੁੜੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਲੰਗਰ ਹਰੇਕ ਮਨੁੱਖ ਮਾਤਰ ਲਈ ਖੁੱਲਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਥੇ ਹਰੇਕ ਜਾਤੀ ਧਰਮ ਦੇ ਲੋਕ ਲੰਗਰ ਛੱਕਦੇ ਸਨ, ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਇਥੇ ਬਾਉਲੀ ਲਾਈ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਪੀਣ ਲਈ ਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਲਈ ਖੁੱਲਾ ਜਲ ਵੀ ਮਿਲੇ। ਆਪ ਨੇ ਸੰਮਤ ੧੬੧੬ ਵਿੱਚ ਬਾਬਾ ਬੁੱਢਾ ਜੀ ਕੋਲੋਂ ਬਾਉਲੀ ਦਾ ਆਰੰਭ ਕਰਾਇਆ।ਬਾਉਲੀ ਦੇ ਕਾਰਜ ਦਿਹਾੜੀਦਾਰ ਮਿਸਤਰੀ ਤੇ ਸੰਗਤਾਂ ਮਿਲ ਕੇ ਕਰਦੀਆਂ ਸਨ। ਸ਼ੀ੍ ਜੇਠਾ ਜੀ ਨੇ (ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਜੀ ਦੇ ਛੋਟੇ ਜਵਾਈ ) ਬਾਉਲੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਲਈ ਦਿਨ ਰਾਤ ਇਕ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਸ਼ੀ੍ ਜੇਠਾ ਜੀ ਨੂੰ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਟੋਕਰੀ ਢੋਂਦੇ ਦੇਖ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਰਾਦਰੀ ਦੇ ਲੋਕ ਮਜਾਕ ਕਰਦਾ ਪਰ ਸ਼ੀ੍ ਜੇਠਾ ਜੀ ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਮਗਨ ਰਹਿੰਦੇ। ਸੰਮਤ ੧੬੨੧ ਵਿੱਚ ਬਾਉਲੀ ਸੰਪੂਰਣ ਹੋਈ। ਇਸ ਦੀਆਂ ੮੪ ਪੋੜੀਆਂ ਹਨ।